Monday, June 27, 2022
Latest:

Hungari, shteti paralel i Orbanit

10:00 01/05/2021

Kryeministri, Viktor Orban mund t’i humbasĂ« zgjedhjet e vitit 2022. Por qĂ« tani ai ka filluar tĂ« sigurojĂ« pushtetin pĂ«r mĂ« vonĂ«. Fondacione tĂ« pavarura tĂ« pajisura me miliarda do tĂ« marrin pĂ«rsipĂ«r detyra shtetĂ«rore.

Kryeministri hungarez, Viktor Orban Ă«shtĂ« njĂ« nga politikanĂ«t mĂ« finokĂ« nĂ« EuropĂ«n aktuale. PĂ«r tĂ« siguruar pushtetin e tij, ai ka bĂ«rĂ« shumĂ« kĂ«to vite, qĂ« nga kthimi nĂ« unisono tĂ« medias, deri tek njĂ« ligj zgjedhor, qĂ« avantazhon partinĂ« e tij, Fidesz. Ideja e fundit e tij del madje edhe jashtĂ« kuadrit tĂ« regjimit, tĂ« paktĂ«n demokratik nĂ« formĂ«. Synohet tĂ« ngrihet njĂ« shtet paralel, qĂ« ia mundĂ«son kryeministrit dhe elitĂ«s sĂ« tij nĂ« rast tĂ« njĂ« humbjeje tĂ« zgjedhjeve, tĂ« ulen nĂ« tĂ« gjitha komandat e drejtimit tĂ« shtetit dhe shoqĂ«risĂ«. Arsyeja: NĂ« Hungari ka filluar tĂ« fryjĂ« njĂ« erĂ« e ndryshimit politik. ShumĂ« njerĂ«z janĂ« lodhur nga Orbani dhe nuk e durojnĂ« dot mĂ« vetĂ«kĂ«naqĂ«sinĂ« e tij dhe aferat e korrupsionit nĂ« rrethin familjar atĂ« tĂ« miqve dhe partisĂ«. Sondazhet ka kohĂ« qĂ« i japin opozitĂ«s shansin tĂ« zĂ«vendĂ«sojĂ« Orbanin nĂ« pranverĂ«n e ardhshme.

Institucioni, qĂ« do duhet tĂ« pengojĂ«, qĂ« tĂ« marrĂ« drejtimin njĂ« qeveri qĂ« nuk drejtohet nga Orbani, mban njĂ« emĂ«r me njĂ« tingĂ«llim jo tĂ« keq, vetĂ«m tĂ« vĂ«shtirĂ« pĂ«r t’u shqiptuar. “Fondacioni i Interesit Publik pĂ«r Administrimin e Pasurive qĂ« KryejnĂ« Detyra Publike.” TĂ« martĂ«n (27.04), parlamenti dha miratimin me dy tĂ« tretat pĂ«r njĂ« ligj qĂ« e mundĂ«son krijimin e kĂ«tij institucioni tĂ« ri dhe themelimin e 32 fondacioneve tĂ« tilla.

Detyra nga gati të gjithë sektorët shtetërorë

Shumica e tyre do të jenë fondacione të universiteteve shtetërore, me këtë kalon gati i gjithë sistemi shtetëror i arsimit të lartë hungarez në fondacione, përfshirë edhe klinikat universitare. Pjesa më e vogël e fondacioneve ka karakter të përgjithshëm dhe merr përsipër detyra nga të gjithë sektorët shtetërorë; sporti, familja, kultura, klima, bujqësia, prodhimi mediak deri tek marrëdhëniet ndërkombëtare dhe mbështetja e pakicave hungareze jashtë.

Miliarda për një shtet paralel

NĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ« garantohet, shkruan avokati dhe ish-deputeti liberal hungarez, Andras Schiffer, qĂ« pas njĂ« ndĂ«rrimi tĂ« qeverisĂ« çdo qeveri do duhet tĂ« ndajĂ« pushtetin me “njĂ« qeveri tĂ« thellĂ« paralele tĂ« fshehur nĂ« administratĂ«, tĂ« komanduar nga Viktor Orban.” Fondacionet kanĂ« fonde miliardĂ«she.

Pa kontroll shtetëror

Një shembull është Kolegji Matthias Corvinus, MCC, në fillim një kolegj i afërt me partinë Fidesz, i themeluar nga Andras Tombor, një këshilltar i afërt i Orbanit. Me një të rënë të lapsit, MCC mori 10% aksione të koncernit të naftës, MOL dhe firmës farmaceutike, Gedeon Richter. Vlera e përafërt llogaritet me 1 miliardë euro.

Fondacionet punojnĂ« vetĂ« dhe nuk kanĂ« asnjĂ« lloj kontrolli shtetĂ«ror. VĂ«rtet qĂ« paratĂ« ato duhet t’i shpenzojnĂ« pĂ«r qĂ«llimet e parashikuara, por se si e bĂ«jnĂ« kĂ«tĂ«, kjo vendoset nga vetĂ« fondacionet. Institucionet e reja do tĂ« drejtohen nga kuratorume, anĂ«tarĂ«t e tĂ« cilĂ«ve, gjatĂ« themelimit tĂ« fondacionit emĂ«rohen nga qeveria. Por anĂ«tarĂ«t e mĂ«vonshĂ«m pastaj fondacionet i emĂ«rojnĂ« vetĂ«. NdĂ«r kuratorĂ«t e emĂ«ruar qĂ« tani janĂ« ministra, sekretarĂ« shteti, dhe shumĂ« njerĂ«z tĂ« afĂ«rt tĂ« biznesit, tĂ« afĂ«rt me Orbanin.

Viktor Orban | ungarischer Premierminister

Qeveria e shpjegoi modelin e fondacioneve me nevojĂ«n e rikonceptimit tĂ« angazhimit shtetĂ«ror nĂ« shekullin e 21-tĂ« dhe pĂ«rdorimin me eficientĂ« tĂ« shpenzimeve publike. Por blloku opozitar hungarez bĂ«n fjalĂ« pĂ«r “privilegjim hajdutĂ«rie” dhe “vjedhje”. NĂ« njĂ« prononcim tĂ« tyre shkruhet se “ne e dĂ«nojmĂ« me vendosmĂ«ri qĂ« regjimi kĂ«rkon tĂ« shpĂ«tojĂ« veten duke kaluar pasurinĂ« publike dhe paratĂ« e taksapaguesve nĂ« dorĂ« private tĂ« Fidesz-it”.

Drejtori i Transparency International pĂ«r HungarinĂ«, Miklos Ligeit thotĂ«, se kjo Ă«shtĂ« njĂ« nga masat me vazhdĂ«n mĂ« tĂ« madhe tĂ« ndikimit qĂ« ka marrĂ« Orbani qĂ« kur erdhi nĂ« pushtet nĂ« vitin 2010. “E gjitha Ă«shtĂ« njĂ« ide finoke, por e keqe, qĂ« nĂ« dimensionin e saj mund tĂ« krahasohet me shtetĂ«zimin komunist.”  Sipas Ligetit, ky Ă«shtĂ« njĂ« model, qĂ« nuk ekziston diku tjetĂ«r nĂ« demokracitĂ« perĂ«ndimore. Opozita ka premtuar, se nĂ« rast fitoreje tĂ« saj do tĂ« shkrijĂ« fondacionet e reja dhe do t’ia kthejĂ« pasuritĂ« sĂ«rish shtetit./Deutsche Welle

PĂ«r rezultatet e zgjedhjeve 2021 vizitoni rezultatet.tvklan.al

Burimi informacionit @TvKlan: Lexo me shume ne : www.botasot.al

Spread the love

Similar Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published.